Documentation for a newer release is available. View Latest

Wstęp

Przewodnik Administratora Systemu zawiera informacje o tym jak dostosować Fedora 30 system do twoich potrzeb. Jeżeli szukasz obszernego, zorientowanego na konkretne czynności przewodnika konfigurowania i personalizacji twojego systemu, to ten przewodnik jest dla ciebie.

Ten podręcznik omawia wiele zaawansowanych tematów, jak na przykład:

  • Instalowanie i zarządzanie pakietami używając aplikacji [application] DNF

  • Konfiguracja Serwera HTTP Apache, aplikacji Postfix, aplikacji Sendmail oraz innych profesjonalnych serwerów oraz aplikacji

  • Praca z modułami jądra Linuxa oraz jego aktualizacja

Niektóre z graficznych procedur oraz wpisów w menu są specyficzne dla pulpitu GNOME, ale większość poleceń w linii komend będą działać nie zależnie od posiadanego pulpitu.

Do kogo jest kierowany ten podręcznik

Podręcznik Administratora Systemów zakłada, że posiadasz podstawową wiedzę na temat systemu operacyjnego Fedora. Jeżeli potrzebujesz pomocy z instalacją tego systemu, udaj się do Podręcznika Instalacji Fedora.

Jak czytać ten podręcznik

Ten podręcznik jest podzielony na następujące kategorie:

Podstawowa konfiguracja systemu

Ta część opisuje podstawowe zarządzanie systemem, np. konfigurację klawiatury, ustawienia daty i czasu, zarządzanie użytkownikami i grupami, oraz zdobywanie uprawnień.

Otwieranie aplikacji graficznych opisuje sposoby otwierania aplikacji korzystających z Graficznego Interfejsu Użytkownika, znanego też jako GUI, w różnych środowiskach .

Ustawienia regionalne i konfiguracja klawiatury opisują podstawową konfigurację języka oraz ustawienia klawiatury. Przeczytaj ten rozdział, jeżeli potrzebujesz zmienić ustawienia języka w swoim systemie, zmienić używany schemat klawiszy albo dodać opcję wyboru języka w panelu.

Konfiguracja daty i czasu opisuje konfigurację czasu i daty w systemie. Przeczytaj ten rozdział, aby dowiedzieć się jak ustawić lub zmienić czas i datę.

Zarządzanie użytkownikami i grupami opisuje sposoby konfiguracji kont użytkowników oraz grup systemowych za pomocą zarówno interfejsu graficznego, jak i linii komend. Przeczytaj ten rozdział jeżeli chcesz się dowiedzieć jak zarządzać użytkownikami i grupami w swoim systemie lub ustawić wygasanie hasła po upłynięciu określonego czasu.

Uzyskiwanie uprawnień opisuje jak zdobyć uprawnienia administracyjne używając programów setuid takich jak su i sudo.

Zarządzanie pakietami

Ta część opisuje jak zarządzać zainstalowanymi pakietami oprogramowania w systemie Fedora za pomocą aplikacji DNF.

DNF opisuje menadżer pakietów DNF. Przeczytaj ten rozdział aby dowiedzieć się jak wyszukiwać, instalować, aktualizować oraz odinstalowywać pakiety za pomocą linii komend.

Usługi infrastruktury

Ta część opisuje jak skonfigurować usługi i daemony, skonfigurować autentykację oraz włączyć zdalne logowanie.

Usługi i demony opisuję konfigurację usług, które powinny być uruchamiane w trakcie startu systemu oraz przedstawia informacje jak rozpocząć, zatrzymać oraz zrestartować usługi za pomocą linii komend i narzędzia systemctl.

OpenSSH opisuje jak umożliwiać zdalne logowanie do komputera za pomocą protokołu SSH. Zawiera opis konfiguracji usługi sshd, oraz podstawowe scenariusze użycia narzędzi ssh, scp i sftp. Przeczytaj ten rozdział, jeżeli potrzebujesz zdalnego dostępu do maszyny.

TigerVNC opisuje wykorzystanie konceptu virtual network computing (VNC) do udostępniania graficznego interfejsu pulpitu, co umożliwia zdalne kontrolowanie innych komputerów.

Serwery

Ta część opisuje tematy związane z serwerami, np. jak zainstalować serwer internetowy, czy jak udostępniać pliki i katalogi poprzez sieć.

Serwery www - ten rozdział skupia się na Serwerze HTTP Apache, wszechstronnym, pełnym zaawansowanych funkcji serwerze webowym tworzonym przez Apache Software Foundation w myśl idei otwartego oprogramowania. Przeczytaj ten rozdział, jeżeli potrzebujesz skonfigurować serwer www na swoim komputerze.

Serwery poczty - ten rozdział opisuje współcześnie używane protokoły pocztowe oraz niektóre z programów przeznaczonych do wysyłania i odbierania e-maili, takie jak Postfix, Sendmail, Fetchmail i Procmail. Przeczytaj ten rozdział, jeżeli chcesz skonfigurować serwer poczty na swoim komputerze.

Serwery katalogów - ten rozdział opisuje instalację i konfigurację aplikacji OpenLDAP, wolnego oprogramowania implementującego protokoły LDAPv2 i LDAPv3. Przeczytaj ten rozdział, jeżeli chcesz skonfigurować serwer katalogów na swoim komputerze.

Serwery plików i drukowania - ten rozdział opisuje instalację i konfigurację programu Samba, wolnego oprogramowania implementującego protokół Server Message Block (SMB) oraz aplikacji vsftpd, podstawowego serwera FTP dostarczanego w ramach systemu Fedora. Dodatkowo opisuje jak używać narzędzia Konfiguracja Drukarek w celu instalacji i konfiguracji drukarek. Przeczytaj ten rozdział, jeżeli potrzebujesz skonfigurować serwer plików lub drukowania na swoim serwerze.

Konfigurowanie NTP za pomocą zestawu pakietów chrony opisuje instalację i konfigurację zestawu pakietów chrony, który dostarcza implementację klienta i serwera dla protokołu Network Time (NTP). Przeczytaj ten rozdział jeżeli potrzebujesz skonfigurować swój system w taki sposób, aby synchronizował się ze zdalnym serwerem NTP, albo żeby udostępnić własny serwer NTP na maszynie.

Konfigurowanie NTP za pomocą ntpd opisuje instalację i konfigurację demona NTP o nazwie ntpd. Przeczytaj ten rozdział jeżeli potrzebujesz skonfigurować swój system w taki sposób, aby synchronizował się ze zdalnym serwerem NTP, albo żeby udostępnić własny serwer NTP na maszynie, ale nie chcesz używać aplikacji chrony.

Konfigurowanie PTP za pomocą ptp4l opisuje instalację i konfigurację oprogramowania obslugującego Precision Time Protocol, ptp4l. Aplikacja ta pozwala synchronizować zegary w ramach sieci za pomocą protokołu Precision Network Time Protocol (PTP). Przeczytaj ten rozdział jeżeli potrzebujesz skonfigurować swój system w taki sposób, aby synchronizował się z głównym zegarem PTP.

Monitorowanie i Automatyzacja

Ta część opisuje różne narzędzia, które pozwalają administratorom systemów na monitorowanie wydajności systemu, automatyzację zadań systemu i na zgłaszanie błędów.

Narzędzia monitorowania systemu - rozdział ten opisuje aplikacje i polecenia które pozwalają uzyskać ważne informacje na temat systemu. Przeczytaj ten rozdział, aby dowiedzieć się jak zbierać kluczowe informacje o systemie.

Wyświetlanie i zarządzanie plikami dziennika opisuje konfigurację demona rsyslog, oraz opisuje jak zlokalizować, przeglądać i monitorować pliki dzienników. Przeczytaj ten rozdział aby dowiedzieć się, jak pracować z plikami dziennika.

Automatyzacja zadań systemowych zawiera opis komend cron, at, oraz batch. Przeczytaj ten rozdział, aby nauczyć się jak używać tych narzędzi do automatyzacji zadań w systemie.

OProfile opisuje narzędzie OProfile, lekkie narzędzie do monitorowania wydajności całego systemu. Przeczytaj ten rozdział, aby dowiedzieć się jak używać OProfile w swoim systemie.

Konfiguracja jądra, modułów i sterowników

Ta część opisuje różne narzędzia, które wspierają administratorów w modyfikowaniu jądra systemu.

Praca z programem GRUB 2 opisuje program rozruchowy GNU GRand Unified Boot loader (GRUB) wersja 2, który umożliwia wybranie systemu operacyjnego lub wersji jądra która powinna się uruchomić w momencie startu maszyny.

Ręczna aktualizacja jądra przedstawia informacje jak samodzielnie zaktualizować paczkę z plikami jądra systemowego za pomocą polecenia rpm zamiast używać aplikacji dnf. Przeczytaj ten rozdział, jeżeli nie możesz zaktualizować jądra systemowego za pomocą menedżera pakietów DNF.

Praca z modułami jądra opisuje jak wyświetlić, wyszukać, załadować i wyłączyć moduły jądra oraz ich zależności, oraz jak ustawić parametry tych modułów. Dodatkowo opisuje możliwości niektórych modułów, takie jak używanie wielu kart Ethernet lub rozdzielanie transferu na wiele połączeń internetowych. Przeczytaj ren rozdział, jeżeli musisz modyfikować system za pomocą modułów jądra Linuxa.

RPM

Ten dodatek skupia się na Menedżerze Pakietów RPM (RPM), oprogramowaniu używanym w systemie Fedora oraz dostępnych użyciach polecenia rpm. Przeczytaj ten dodatek, jeżeli musisz użyć rpm zamiast menedżera pakietów dnf.

Serwer wyświetlania Wayland

Ten dodatek opisuje Wayland, nowy serwer wyświetlania używany w pulpicie GNOME dla systemu Fedora, oraz przedstawia wskazówki jak radzić sobie z ewentualnymi problemami, na które można się natknąć podczas pracy na Waylandzie.

Prześlij swoją opinię

Jeżeli znajdziesz błędy lub masz pomysły na ulepszenie, prosimy, przekaż nam swoje spostrzeżenia. Otwórz zgłoszenie na https://pagure.io/.

W zgłoszeniu:

  1. Przedstaw krótkie podsumowanie błędu lub swoją propozycję w polu Issue Title.

  2. Wklej następujący szablon do pola Comment i przedstaw w nim jak najwięcej szczegółów na temat błędu lub propozycji. Jezeli możliwe, dodaj fragment tekstu koło którego wystąpił błąd lub gdzie powinno zostać coś dopisane, żebyśmy mogli łatwiej znaleźć o które miejsce chodzi.

    Adres artykułu:
    
    Nazwa sekcji:
    
    Błąd lub sugestia:
    
    Dodatkowe informacje:
  3. Wciśnij przycisk Create Issue.

Podziękowanie

Części tej publikacji po raz pierwszy pojawiły się w Podręczniku Administratora Systemu Red Hat Enterprise Linux 7, copyright © 2014–2019 Red Hat, Inc., dostępnego pod adresem https://access.redhat.com/documentation/en-US/Red_Hat_Enterprise_Linux/7/html/System_Administrators_Guide/index.html.

Monitorowanie wydajności za pomocą Net-SNMP jest oparte na artykule napisanym przez Michaela Solberga.

Autorzy tej książki chcieliby podziękować następującym osobom za ich cenny wkład: Adam Tkáč, Andrew Fitzsimon, Andrius Benokraitis, Brian Cleary Edward Bailey, Garrett LeSage, Jeffrey Fearn, Joe Orton, Joshua Wulf, Karsten Wade, Lucy Ringland, Marcela Mašláňová, Mark Johnson, Michael Behm, Miroslav Lichvár, Radek Vokál, Rahul Kavalapara, Rahul Sundaram, Sandra Moore, Zbyšek Mráz, Jan Včelák, Peter Hutterer, T.C. Hollingsworth, James Antill, oraz wielu innym osobom.